Dünyada Ünlü Çerkesler - 1 > Populer Circassians in the World - 1

Dr. Mohydeen Quandour

Author, Composer, Film Director, Businessman

Abhazya Devlet Başkanlığı Seçimi

Abhazya Devlet Başlanlığı Seçim Sonuçları:

59,3% Bagasph,
15,44% Hacimba,
10,8% Ardzinba,
8% Butba,
1,5% Bganba

Abhazya için hayırlı olması dileklerimizle...

 

Kaynak: Kocaeli Kafkas Derneği

www.kocaelikafkas.com

Çerkes Köyleri - DÜZCE (Circassian Town's in Duzce TURKEY)

MERKEZ     

Ağaköy     Shapsugh
Aksu (Elbüzbey,Elbruzbey)     Abhaz
Aydınpınar (Şaguş)    
Aynalı (Çerkezaynalı)     Abzegh
Ballıca     Shapsugh
Batakçiftlik     Shapsugh
Beslambey (Akınlar)     Wubıh
Bıçkıyanı (Bıçkı)     Abhaz
Bostanyeri     Shapsugh
Büyükaçma     Shapsugh
Çakarlar     Wubıh
Çakırlar     Shapsugh
Çalılık (Hatipköy)     Shapsugh
Çam     Shapsugh, Abzegh
Çamoluk (Kasbeykköyü)     Abhaz
Çay (Efteniçay)     Abhaz
Çınarlı     Abzegh
Dağdibi     Abzegh
Darıyerihasanbey     Abhaz
Değirmenbaşı     Shapsugh, Abhaz
Develi     Besleney
Doğanlı     Abzegh, Shapsugh
Dolay (Derdin)     Abhaz
Elmacık     Shapsugh
Esenköy     Wubıh
Esenköy (Mergic)     Wubıh
Esmahanım     Abhaz
Gökçe     Shapsugh
Gülormanı (Hacımusa)     Bes,Shapsugh
Gümüşpınar     Abzegh, hapsugh
Günlü (Aziziye)     Abzegh
Güven     Abhaz
Hacısüleymanbey     Abhaz
Halilbey     Abhaz
Harmankaya     Abhaz
İstilli     Besleney
Kaledibi     Abhaz
Karaçalı     Shapsugh
Karahacımusa     Shapsugh
Kazıkoğlu     Shapsugh
Kirazlı (Siyokoğlu,Hacıismail)    
Kiremitocağı-Hüseyinbey (Keçhable)     Wubıh
Kızılcık (Şuruhefendi)    
Konaklı (Bayramcı)     Shapsugh
Köprübaşı (Ömerefendi)     C'emguy
Küçükahmet     Shapsugh
Küçükmehmet (Sıracevizler)     Shapsugh
Kurak     Abhaz
Kuşaçması (Hacıtalustanbey)     Shapsugh
Kutlu (Amcahasanbey)     Wubıh
Kuyumcuhacıali     Shapsugh
Muncurlu     Bes,Shapsugh
Muratbey (Muratlar)     Abhaz
Paşaormanı (İbrahimbey)     Wubıh
Pınarlar (Hanpinas)     Shapsugh
Sarayyeri     Shapsugh
Sarıdere     Karhacay
Sazköy     Abhaz
Şıralık (Kasapköy)     Shapsugh
Soğuksu     Abhaz
Taşköprü (Çerkeztaşköprü)     Shapsugh, Abzegh
Tavak     Abhaz
Üçköprü (Darıyeri,Süleymanbey)     Abhaz, Abzegh
Uzunmustafa     Abhaz
Yayakbaşı (Yeniköy)     Shapsugh
Yenikaraköy (Çerkezkaraköy)     Shapsugh
Yeşilyayla (Hüçaçbey)     Abhaz
Yongalık     Shapsugh
Zekeriya     Abhaz

Çerkes Köyleri - DENİZLİ (Circassian Town's in Denizli TURKEY)

MERKEZ     

Akköy (Aziziye)     Shapsugh, Daghıstan
   
SARAYKÖY    

Sığma     Shapsugh
       
ÇARDAK    

Hayriye

Çerkes Köyleri - ÇORUM (Circassian Town's in Corum TURKEY)

ALACA     

Altıntaş     Kaberdey, Kumugh
Gökören     Abhaz
Kapaklı     Kaberdey
Karaçal     Abzegh
Körpınar     Abzegh
Mahmudiye (Çerkezkalehisar)     Abzegh
Seyitnizam     Abzegh
Sincan     Shapsugh, Kumugh
Sultanköy     Abhaz
   
   
İSKİLİP
   
Kavak    
Saraycık     Besleney
   
   
MECİTÖZÜ    

Fakıahmet     Shapsugh
Söğütyolu (Zennun)     Besleney
Vakıflar     Abzegh
   
   
MERKEZ    

Çorak (Cemilbey)     Shapsugh
Doğanlar (Hamidiye)     Shapsugh
Elköy     Kaberdey
Ertuğrul     Abzegh
Feruz (Feriz)    
Gökdere     Besleney
Kırkdilim     Besleney
Kuşsaray     Abzegh
Mecidiyekavak    Abzegh
Osmaniye (Enbiyapınarı) Abzegh
Sazdeğirmeni     Besleney
Toçluburun     Besleney
Yakuparpa (Yakupağa)     Shapsugh
Yeşilpınar (Karapınarmuhacir)     Abzegh
Yeşilyayla (Kuduzlar)     Kumugh, Nogay
   
   
ORTAKÖY
   
Oruçpınar     Abzegh
   
   
SUNGURLU    

Gafurlu     Besleney
Gökçeköy (Hamallıçerkez)     Abzegh
Tuğcu     Shapsugh
Yenihacılarhanı (Hacılarhanıçerkez)     Shapsugh
Yenikadılı (Kadılıçerkez)     Abzegh
Saraycık     Besleney

Çerkes Köyleri - ÇANAKKALE (Circassian Town's in Canakkale TURKEY)

BİGA     

Akköprü     Kumugh
Aşağıdemirci (Çerkezdemirci)     Bjedugh, Abzegh, Shapsugh
Bahçeli (İhsaniye)     Bjedugh, Abzegh, Shapsugh
Bakacak (İpkaiye)     Bjedugh, Abzegh, Shapsugh
Cihadiye (Buzalık)     Bjedugh, Abzegh, Shapsugh
Çınardere     Chechen
Dereköy (Şevketiye)     Bjedugh, Abzegh, Shapsugh
Doğancı     Kumugh
Eminorman (İhvaniye)     Bjedugh, Abzegh, Shapsugh
Geyikkırı     Kumugh
Hacıköy (Maksudiye)     Bjedugh, Abzegh, Shapsugh
İdriskoru (Tevfikiye)     Bjedugh, Abzegh, Shapsugh
Kahvetepe (Şerefiye)     Bjedugh, Abzegh, Shapsugh
Karabiga Tokatkırı (Ahmetpaşa)    
Osmaniye     Bjedugh, Abzegh, Shapsugh
Savaştepe (Lütfiye)     Bjedugh, Abzegh, Shapsugh
Tepeköy     Kumugh
Gemicikırı     Kumugh
   
   
GELİBOLU    

Ilgardere    
Bigalı     

Dil Kursu - Kocaeli Kafkas Derneği

Kocaeli Kafkas derneğimiz de yakında Dil Kursu açılacaktır başvurular toplanıyor. Altta ilanı bulunmaktadır, detaylar sonraki yayınlarımızda.

Abhazca Dil kursu-Rusça Dil Kursu ve Ahşap Boyama kurslarımız başlayacaktır.Kayıt olmak için... Geniş Bilgi http://www.kocaelikafkas.com/

Bir Teşekkür

Sayın Doğan Cüceloğluna sitemize yaptığı katkılardan dolayı teşekkür ederim.

Editör

Çerkes Köyleri - BURSA (Circassian Town's in Bursa TURKEY)

KARACABEY     

Akçasusugırlık     Abzegh
Cambaz    
Ekinli (Arapçiftliği)     Shapsugh
Gönü    
Hayırlar (Hayırsız)    
Karacabey     Wubıh
Ulubat     Abhaz, Karachay
Yolağzı (Dümbe)     Abzegh
Kurşunlu    
Ekmekçi    
   
   
MUSTAFAKEMALPAŞA    

Adaköy     Shapsugh
Boğazköy (Eskimezarlık)     Shapsugh
Bostandere    
Döllük     Abzegh
Güllüce     Abzegh
Güvem     Abzegh
Kadirçeşme     Shapsugh
Karaorman     Abzegh, Karachay
Ormankarı     Abzegh
Soğucak     Abzegh
Taşköprü     Shapsugh
Tepecik     Karachay
Yalıntaş (Mineviz)     Abzegh
Söğütalan    
   
   
ORHANELİ    

Söğüt     Shapsugh
   
   
YENİŞEHİR    

Kavaklı    
   
   
İNEGÖL    

Fındıklı     Shapsugh
Güneykestane     Abhaz
Hacıkara     Shapsugh
Bogaz     Shapsugh
Kestanenalanı     Abhaz
Mezit (Uzunbarış)     Abhaz
Osmaniye (Kanlıkonak)     Abhaz
Rüştiye     Abhaz
Sulhiye (Uzunbarış)     Abhaz
Kuşuboğazı     Daghıstan

Çerkes Köyleri - BURDUR (Circassian Town's in Burdur TURKEY)

YEŞİLOVA     

Gencalı    
Hayriye     Shapsugh

Çerkes Köyleri - BOLU (Circassian Town's in Bolu TURKEY)

MERKEZ    

Elmalık (Petsiye Hable)     Hatukuay
     
     
AKCAKOCA    

Ağaköy     Shapsugh
Akçakoca     Abhaz
     
     
GEREDE    

Nuhören (Nuhveran)

Çerkes Köyleri - BINGÖL (Circassian Town's in BINGOL)

Bingöl'de Çerkes köyü kalmamıştır. There is no circassian town's no longer.

Çerkes Köyleri - BILECIK (Circassian Town's in BILECIK)

BOZÜYÜK     

Akçapınar     Chemguy
Akpınar        Chemguy, Abzegh
Alibeydüzü     Chemguy, Abzegh
Karaağaç     Shapsugh
Karaçayır    Abhaz
Kovalca     Abhaz
Poyra    Hatukuay
Yeniçepni (Çerkezçepni) Hatukuay, Abzegh
Düzdağ         Abhaz
     
     
MERKEZ    

Elmabahçe     Apsuwa
Hasandere     Abhaz
Büyükelmalı     Apsuwa
Hasandere     Abhaz
Künceğiz     Abhaz
Hasandere     Abhaz
Künceğiz     Abhaz
     
     
PAZARYERİ    

Alınca (Çerkezalınca)     Apsuwa
Sarnıç         Abhaz
     
     
SÖĞÜT    

Guyemcik     Abzegh
Kanlıkonak     Abhaz
Nanedere    Abhaz

Çerkes Köyleri - BALIKESIR (Circassian Town's in Balikesir TURKEY)

MERKEZ     

Orhanlı (Orhaniye)     Shapsugh    www.balikesirorhanli.net
   
BALYA    

Söbücealan     Abzegh
   
   
BANDIRMA    

Aksakal (Sığırcı ) Kasabası     Shapsugh
Bandırma Kasabası     Shapsugh, Chechen
Cinge     Wubıh
Emre     Shapsugh
Ergili     Shapsugh
Erikli     Shapsugh
Karaçalılık     Shapsugh
Yenisığırcı    www.yenisigirci.com     Kabardey
Yeniziraatlı     Shapsugh
   
   
BİGADİÇ    

Çaldere (Dereçerkes)     Abzegh
Çamköy     Shapsugh
Hamidiye (Çerkes Hamidiye)     Shapsugh
Kargın     Shapsugh
   
   
DURSUNBEY    

Çınar    
Dereköy     Abzegh, Shapsugh
Mahmudiye     Shapsugh
   
   
GÖNEN    

Armutlu (Sızıköy)     Wubıh
Ayvalıdere     Abzegh
Balcıköy     Abzegh
Bayramiç     Abzegh, Shapsugh
Çalıoba     Abzegh
Çifteçeşmeler    
Dereköy (Keçidere)     Wubıh
Ekşidere     Wubıh
Gönen    
Hacımenteş     Abzegh
Hacıvelioba (Obaköy)     Abzegh
Karalarçiftliği     Wubıh
Keçeler    
Köteyli    
Muratlar     Abaza
Ortaoba     Abaza
Taştepe (Çalıoba,Çerkes)    
Tuzakçı     Abzegh
Üçpınar     Abzegh
   
   
İVRİNDE    

Merkez     Shapsugh
Gökçeyazı (Ergama)    
Çarkacı     Shapsugh
   
   
KEPSUT    

Dereli     Abzegh
Durak (Hamidiye)    
Keçidere    
   
   
MANYAS    

Boğazpınar (Mürvetler)    
Bölgeağaç     Wubıh
Çakırca     Abzegh
Çamlı (Gurafa)     Dağ,Lez
Çavuş     Abzegh
Cumhuriyet (Sultaniye)     Wubıh
Darıca     Wubıh
Değirmenboğazı     Wubıh
Dere (Aleksi)     Wubıh
Dura     Abzegh, Wubıh
Eşen     Abzegh
Eskiçatal    
Hacıosman     Wubıh
Hacıyakup     Wubıh
Haydar     Wubıh
Işıklar     Wubıh
Kızık     Shapsugh, Abzegh
Kızılköy (Kızıksa)     Abzegh, Shapsugh
Kulak     Wubıh
Salur     Wubıh
Soğuksu (Eskimanyas)     Wubıh, Shapsugh
Süleymanlı     Wubıh
Tepecik (Dünbe)     Wubıh, Shapsugh, Daghestan
Yeniköy     Wubıh
   
   
MERKEZ    
Alacabayır     Shapsugh
Boğazköy     Wubıh
Ortaca (Kirne)     Daghestan
Yağcılar     Abzegh
Yaylacık (Dikilitaş Yaylacığı)     Abzegh
SINDIRGI     Mandıra
   
   
   
SUSURLUK
   
Aziziye     Abzegh
Balıklıdere     Shapsugh
Demirkapı (Hamideye)    
Gökçedere     Shapsugh
Ilıcaboğazı    Shapsugh
Kadıkırı     Abzegh
Karapürçek    
Kepekler     Shapsugh
Muradiye     Shapsugh, Abzegh
Söğütçayırı     Karachay
Sülecik     Abzegh
Sultançayırı     Abzegh
Ümiteli     Shapsugh
Yahya    
Yıldız     Abzegh

Circassian Diaspora

Prior to Russian expansion into Circassian territory there were approximately two million Circassians living in an area from the Don and the lowlands east of the Sea of Azov south through the mountains and along the coast of the Black Sea, past the western borders of Ossetia and Chechnya, across the Kuban River, down through the present day Abkhazia.

From 1763 to 1864 the Circassians fought against the Russians in the Russian Circassian War only succumbing to a scorched earth campaign initiated in 1862 under General Yevdokimov. Afterwards, large numbers of Circassians fled and were deported to the Ottoman Empire, others were resettled in Russia far from their home territories.

Middle East

Circassian troops in Damascus during the French mandate period with Colonel Collet, commander of the Circassian Cavalry.

Various communities of Caucasian origin living in the Middle East, notably Jordan, Israel and the Palestinian territories, and Syria, are known as Circassians, and a suburb of Damascus settled by these people is called Al-charkassiyya. Modern Amman was reborn after Circassians settled there in 1878. Other important Jordanian towns re-established by Circassians in 1878 were Jerash and Wadi Seer.

During the French Mandate period in Syria, in the 1930s, some Circassians in the mostly Circassian town of Al-Quneitra tried to convince the French authorities to create a Circassian national home for them in the Golan Heights, but failed in their attempt. The objective was to group there large numbers of Circassians already living in Turkey and in various Middle Eastern countries just like Jordan, Syria, Lebanon Egypt .

In Israel, there are also a few thousand Circassians, living mostly in Kfar Kama (2,000) and Reyhaniye (1,000). These two villages were a part of a greater group of Circassian villages around the Golan Heights. The Circassians in Israel enjoy, like Druzes, a status aparte. Circassian men (at their leader's request) are mandated for military service, while women are not.

The Balkans

A small minority of Circassians lived since the late 1880's in Kosovo Polje, which was given mention by Noel Malcolm in his seminal work about that province, but they were repatriated to the Republic of Adygea, in Southern Russia in the late 1990's.

Around 1600, several emigrants from the Caucasus region, of somewhat privileged descent, settled in the then Principality of Moldavia, and became under the name "Cerchez" (pronounced [Cherkez] in Romanian) one of its 72 boyar families. In time they were assimilated into the general population. However one of the last descendants of this family, Mihail Christodulo Cerchez, was a Romanian national hero in the Russo-Turkish War of 1877–1878 (Osman Paşa, the Turkish commander of the Pleven garrison, surrendered his sword to him at the end of the siege). One of the main halls of the Cotroceni palace in Bucharest is named "Sala Cerchez" ("Cerchez Hall") in memory of General Cerchez.

4. Kafkas Dernekleri Federasyonu Olağan Genel Kurulu

Kafkas Dernekleri Federasyonu'nun (KAFFED) 6 Aralık Pazar günü başkent Ankara'da gerçekleştirilecek 4. Olağan Genel Kuruluna onlarca siyasetçi ile hükümeti temsilen başbakan yardımcısı Cemil Çiçek katılacaktır. Toplantı detayları sonra ki yazılarımızda.

Türk-Çerkes etnik barışı çatırdıyor

Kuzey Kafkasya'da Türk kökenli halklarla Adıgelerin (Çerkesler) birlikte yaşadığı cumhuriyetlerde etnik ayrışma giderek genişliyor.

 

Kuzey Kafkasya'da Türk kökenli halklarla Adıgelerin (Çerkesler) birlikte yaşadığı cumhuriyetlerde 'dinsel' tabanlı tehdit algısının yerinde bir süredir etnik ayrışmaya dayalı gerilimler oturuyor.
Kabardey-Balkar'da Kabardeyler (yani Adıgeler) ile Balkarlar, meraların kimin denetiminde olacağına dair bıkkınlık veren bilek güreşiyle karşı karşıya gelirken Karaçay-Çerkes'te kriz siyasal alanın paylaşımındaki anlaşmazlıklardan demleniyor.
Bir cumhuriyette halkların birbirine bilenmesine yol açan krizler, öteki cumhuriyetteki gerilimleri besliyor ya da tetikliyor. Yine Karaçay-Çerkes'te Çerkesleri, Kabardey-Balkar'da Kabardeyleri ilgilendiren sorunlara kaçınılmaz olarak aynı halkın parçası Adıgey'deki Adıgelerin müdahil oluyor. Gerilim çıkmaya dursun varlığını yüzyıllara borçlu komşuluk ilişkilerinin çöpe atılması ve barış atmosferinin zehirlenmesi de gecikmiyor. Kimin otokton halk olduğundan tutun da gelenek ve sembollerin kökenine değin esasen kaynaşmanın harcıyken bir anda ayrışmanın itici unsurlarına dönüşüveren konularda tarih herkesin kendi zaviyesinden yeniden yazılıyor...

Karaçay-Çerkes'te krizin son halkasını Rusya parlamentosunun üst kanadı Federasyon Konseyi'ne Çerkes sivil örgütlerinin önerdiği işadamı Vyaçeslav Derev'in Karaçay parlamenterler tarafından veto edilmesi oluşturdu.
2002'deki sayıma göre nüfusun yüzde 38.5'i Karaçay, yüzde 33.6'sı Rus, yüzde 11.3'ü Çerkes (Adıge), yüzde 7.4'ü Abazin ve yüzde 3.4'ü Nogay ve yüzde 3.3'ü Oset olan cumhuriyette, etnik barışı sağlama adına iktidar paylaşımında şöyle bir gelenek oturtulmuştu:
Devlet başkanı Karaçay olurken başbakanlık koltuğu Çerkeslere veriliyordu. Parlamento başkanı Rus-Kazak ve başbakan birinci yardımcısı Rus oluyordu. Koltukların liyakat esasına göre dağılımıyla ilgili tartışmaların fazla zemin bulamadığı bir ortamda Devlet Başkanı Boris Ebzeyev'in Eylül 2008'de başbakanlık koltuğuna Yunan asıllı Vladimir Kayşev'i oturtması Çerkeslerin öfkesini çekmişti. Çerkes sivil örgütleri Karaçay-Çerkes'ten ayrılarak Çerkesya'yı kurma fikrini yeniden gündemlerine alırken Ebzeyev, Çerkesleri memnun etmek için parlamento başkanlığına Çerkes asıllı Zurab Dokşokov'u seçtirmişti. Ancak Dokşokov, Çerkeslerin sunduğu aday listesinde üçüncü sıradaydı. Ebzeyev, birinci sıradaki milletvekili Ruslan Kazinov'a 'tüccar', ikinci sıradaki Muharbi Astejev'e 'köy öğretmeni' diyerek üstlerini çizmişti. Rus asıllı Parlamento Başkanı Sergey Smorodin ise, Çerkeslere yer açılması için birinci başbakan yardımcılığı koltuğuna kaydırılmıştı. Ruslar parlamento başkanlığını kaybetmekten dolayı rahatsız olsalar da örgütlü bir tepki koymaktan kaçındı. Çerkesk'te sular duruldu derken bu kez Moskova'ya gönderilecek senatör seçiminde etnik gerilim kapıyı bir kez daha çaldı. Yedi ay boyunca Karaçay vekiller Derev'i veto etti. Çerkesler 26 Kasım'da Derev'e destek mitingine hazırlanırken Ebzeyev, 17 Kasım'da elini çabuk tutup senatörlüğe Dokşokov'u seçtirdi. Ama baskın karar Çerkesleri daha da kızdırdı. Çerkeslere göre, Çerkes asıllı olmasına rağmen Dokşokov'un senatör seçilmesi, Karaçayların kendi koşullarını dayatmasıydı. Ebzeyev'in niyetini öğrenen Çerkes örgütler, bir gün önce Dokşokov'u 'oyuna gelmemesi' yönünde uyarıp senatörlüğü kabul etmeyeceği konusunda söz almıştı. Bu yüzden hem Derev hem Adıge Khase Başkanı Muhamed Çerkesov, Dokşokov'u sözüne ihanet etmekle suçlayıp neredeyse istenmeyen adam ilan etti.

Çerkesk Belediyesi'nin hükümetin domuz gribi önlemlerini bahane ederek Çerkes mitingine izin vermesine rağmen Adıge Khase, 26 Kasım'da önce Habez köyünde bir gençlik forumu düzenleyip ardından başkentte hükümet binasının önünde eylem yaptı. Kabardey-Balkar'daki Adıge sivil örgütleri 'Khase', 'Çerkes Kongresi' ve 'Dünya Adıge Kardeşliği' de ortak açıklama ile destek verdi.
Abhazya, Stavropol, Rostov, Adıgey ve Kabardey-Balkar'dan Adıge temsilcilerin katıldığı forum ve mitingde en çarpıcı talep Çerkes özerk bölgesinin kurulmasıydı. Bu talebe şu suçlamalar eşlik etti:
* "Karaçay ağırlıklı yönetim Çerkesleri karar mekanizmalarından peyderpey dışlıyor. 30 yıldır üst düzey koltuklara bir tek Çerkes atanmadı. Önemli kararlara artık Çerkeslerin görüşü yansımıyor."
* "Karaçay siyasi eliti tarihi çarpıtıyor."
Çerkeslere göre tarihin tahrifatına en çarpıcı örnek 19. yüzyılda Elbrus'un zirvesini keşfeden Nalçikli Haşır Çılar'ın aslında Karaçay ve gerçek adının da 'Hilar Kakirov' olduğu iddiası.
20 Kasım'da başkent Çerkesk'te "Büyük Karaçay Hilar Hakirov"u kutlayan bir afişin kimliği belirsiz kişilerce yırtılması bu tür konuların toplumda ne denli hassasiyet oluşturduğunun göstergesi.
Yine tarihe bakışın nasıl krize dönüştüğüne dair ilginç bir tartışma tam da Derev etrafında gerilimin sürüp gittiği sırada patlak verdi. Gerilimin kaynağı Express-Posta gazetesinin 23 Eylül'de, İkinci Dünya Savaşı'nda Almanlar Kafkasya'yı işgal ettiklerinde Besleney köyündeki Çerkeslerin Leningrad çocuk evinden kaçmış Yahudi çocukları, Nazi katliamından kurtarmalarıyla ilgili olayı sorgulayan akademisyen Dalhat Kasayev'in makalesini basmasıydı. Kasayev'in Besleney'e kadar gelen 32 Yahudi çocuğunun himaye edilmesinde emeği geçmiş Murzabek Ohtov için "Almanların muhtarları, Sovyet düşmanı ve haindi. Ancak bu faşist uşağı kahraman olarak sunuluyor" ifadesi etnik gerilime tuz biber oldu. 4 Kasım'da Besleneyliler gösteri yaparken Dokşokov ve Derev, hatta yönetimin temsilcileri onları yalnız bırakmamıştı. Burada Ebzeyev'in Besleney köyüne tarihi olaydan dolayı özel önem verdiğini de not etmek lazım. Ayrıca mesele İkinci Dünya Savaşı'ndan açılınca Karaçaylıların yarası büyük. Karaçay halkı 1943'de Nazilerle işbirliği yaptıkları suçlamasıyla çoluk-çocuk Orta Asya'ya sürülmüş, 1957'de Nikita Huruşçev'in kararıyla itibarları iade edilmişti. Kasayev, Aralık 2008'de 'Moskovski Komsomolets' gazetesinde Karaçaylara yönelik suçlamaların haksız olduğunu anlatırken Besleney olayına parmak basmış ve Teberde'ye sığınmış Yahudi çocukları Gürcistan'a sağ-salim götüren kişinin Karaçay olduğunu yazmıştı.

Dostluk sofrası bozulunca masaya kılıçtan, kamadan daha derin yaralar bırakan sözler konuluyor. Bilal Laypan gibi yazarların Çerkeslerin Rus ve Kazaklarla iş tuttuğu, Kabardeylerin Karaçay-Çerkes'e Rus Çarlığı tarafından 19. yüzyılda yerleştirildiği ve bunların ayrı bölge olabilmek için kendilerini Çerkes diye kaydettirdiği, 1920'de Dağlı Cumhuriyeti'nin (Kuzey Kafkas Cumhuriyeti) yıkılmasından Kabardey özerk bölgesinin kurulmasını isteyen Kabardey asillerinin sorumlu olduğu, 2. Dünya Savaşı'nda Karaçay ve Balkarları Nazi işbirlikçisi diye Çerkeslerin ihbar ettiği, sürülen halklara ait toprakların Çerkeslere dağıtıldığı iddiaları da bu masada yerini alıyor. Hakeza Çerkeslerin şikayet ettiği 'yönetimden silinme' olgusunun Kabardey-Balkar'da Balkarları için geçerli olduğu hatırlatması yapılıyor.

Bu şekilde uzayıp giden karşılıklı suçlamalar ve argümanlar etnik çatışma riskini artırmaktan başka işe yaramıyor. Ve Kafkasya'dan bahsederken sıklıkla refere edilen 'kardeş halklar' ibaresindeki 'kardeş' yavaşça düşüyor. Benzer bir süreç daha ağır ve tehlikeli bir şekilde Kabardey-Balkar'da işliyor...


http://www.dunyabulteni.net/news_detail.php?id=97302

İsrail Çerkes Kongresi: Adige liderlerini koruyalım

Kudüs/Ajans Kafkas - İsrail Çerkes Kongresi, Kabardey-Balkar’da toprak yasası etrafında gerilim yaşandığı bir dönemde Çerkes Kongresi Başkanı Ruslan Keşev ve örgütün aktif üyesi Elberd Bora’nın saldırıya uğramasına tepki gösterdi.

İsrail Çerkes Kongresi, dünyadaki Adıgeleri, Adıge halkının çıkarlarını savunan liderlerini koruma konusunda birleşmeye çağırdı. İsrail Çerkes Kongresi Başkanı Adnan Orkij “Vatanından uzaktaki Adıgeler gibi vatanındaki Adıgeler de kendi topraklarından mahrum kaldı, önceden olduğu gibi güç kullanılarak zorla alınıyor. Ve bu yapılırken hiçbir uygarlık ilkesine uyulmuyor; ne kanuni, ne demokratik ne de dini ilkeye” diye çıkıştı.

Orkij, 4 Aralık’ta İstanbul’da Dünya Çerkes Birliği’nin oturum yapacağını, 6 Aralık’ta Ankara’da Kafkas Dernekleri Federasyonu’nun kongreye gideceğini hatırlatarak “Bu toplantıların ana gündem maddesi Kabardey-Balkar ve Karaçay-Çerkes’de yaşanan endişe verici olaylar olmalı” dedi. Çerkes Kongresi’nin ofisine Alisag Şogentsukov ve Alberte Nazranov liderliğindeki bir grup sporcunun saldırdığı belirtilmişti. NTPRS/ÖZ/FT

Ürdün'deki diasporadan uyarı

Amman/Ajans Kafkas - Kabardey-Balkar ve Karaçay-Çerkes cumhuriyetlerinde yaşanan gerilimler diasporayı da endişelendirdi.

Ürdün’deki ‘Kafkasya Adıge Dostları’ adlı sivil örgüt, Kafkasya’da toprak yasası ve siyasi alanda meydana gelen olaylardan ötürü büyük endişe duyduklarını açıkladı. Kafkasya Adıge Dostları temsilcisi Muhammed Hamzoko, Kabardey-Balkar Çerkes Kongresi lideri Ruslan Keşev’in ofisine düzenlenen baskında dövülerek hastanelik edilmesi olayını hatırlatarak “Milli liderlere saldırıya izin verilemez. Bu tür saldırıların çok ciddi sonuçları olabilir. Ve ülke yönetiminin doğrudan sorumluluğu bu tür olaylara engel olmaktır” dedi.

Hamzoko, Karaçay-Çerkes ve Kabardey-Balkar’da gelişen olayların Adıge halkının kaderini yakından ilgilendirdiğini belirterek “Adıgeler tarafından gündeme getirilen problemler, milletler arası işbirliği çerçevesinde çözülmeli. Bunun başarılması için Adıge dünyasının dayanışma sergilemesi şart” diye konuştu.

Gelişmeleri örgüt olarak çok yakından takip ettiklerini kaydeden Hamzoko “Olaylar hızla gelişiyor,  yurttaşlarımıza yardım etmek için ciddi analiz yapmamız gerekiyor” dedi. NTPRS/ÖZ/FT

Çerkes Köyleri - AFYON (Circassian Town's in Afyon TURKEY)

SULTANDAĞI     

Akbaba             Abzegh
     
       
BOLVADİN          Bolvadin Kasabası           
       
DİNAR      

Gencalı (Genceli)     Shapsugh
Yapağılı         Shapsugh
              
İHSANİYE      

Sarıcaova         Abzegh
Yenice            Abaza, Shapsugh, Bjedugh

Çerkes Köyleri - AMASYA (Circassian Town's in Amasya TURKEY)

GÖYNÜCEK     

Konuralan             Shapsugh
Hamamözü             Shapsugh
     
       
GÜMÜŞHACIKÖY    

Kutu                 Shapsugh
     
       
HAMAMÖZÜ      

Merkez                 Shapsugh
Göçeri                Besleney
     
       
MERKEZ      

Eskikızılca (Kızılcaiatik)     Abaza
Gözlek                 Abaza
İlgazi                 Shapsugh
Musaköy             Abaza
Selimiye    
Yeşiltepe (Kürtlercerit)     Abaza
Yeniköy                 Abaza
     
       
MERZİFON      

Tavşandağ             Besleney
Esentepe             Abzegh
Yeşiltepe             Abzegh
Selimiye             Abzegh
Çayırköy             Abhaz

Not 1: Tavşandağ Köyü Yukarıbük (Kocege), Ortabük (Dohguey) ve Aşağıbük (Kocapşe) olmak üzere üç muhtarlıktan oluşmaktadır.
Not 2: Yeşiltepe, Esentepe ve Selimiye Köylerinin üçü birlikte Yuvala olarak anılmaktadır.

Çerkes Köyleri - ANKARA (Circassian Town's in Ankara TURKEY)

MERKEZ

Bala    
              
ÇUBUK      

Bozca (Samut)      Karadana           
       
HAYMANA      

İkizce     Abzegh     
       
YENİMAHALLE      

Dağyaka (Teşrek)     Shapsugh
              
ŞEREFLİKOÇHİSAR
    
Merkez     Abzegh, Besleney, Shapsugh
       
GÖLBAŞI      

Yağlıpınar     Karaçay
Hacımuratlı     Kabardey
Çerkezhöyük     Besleney

Çerkes Köyleri - ANTALYA (Circassian Town's in Antalya TURKEY)

KORKUTELİ     

Beşpınar (Yeleme)     Abzegh
Bozova (Zivint)     Abzegh

Çerkes Köyleri - AYDIN (Circassian Town's in Aydin TURKEY)

BOZDOĞAN
    
Osmaniye (Çerkezköy)     Shapsugh
              
KOÇARLI      

Tekeli (Tekeli Kahvesi )     Shapsugh
              
KUYUCAK      

Azizabat (Darıtepe)     Shapsugh
              
MERKEZ      

Çeştepe     Shapsugh
Şevketiye     Shapsugh
Sınırteke     Shapsugh
              
NAZİLLİ
   
Hamidiye     Shapsugh
              
SÖKE      

Sazlı (Söke Kemeri)     Shapsugh
Söke Kasabası     Shapsugh
              
SULTANHİSAR
    
Salavatlı     Shapsugh
            
YENİPAZAR
    
Direcik     Shapsugh

Çerkes Köyleri - ADIYAMAN (Circassian Town's in Adiyaman TURKEY)

MERKEZ 
   
Küçük Çerkezi    
Uzunpınar (Çerkezibüyük)    
     
     
GÖLBAŞI      

Çatalağaç     Abzegh

Çerkes Köyleri - ADANA (Circassian Town's in Adana TURKEY)

CEYHAN      

Adapınar (Çerkes Karamezar)     
Ağaçlı (Çeçen Anavarza)     Chechen, İngush
Büyük Mangıt     Shapsugh, Abaza, Nogay
Ceyhan Kasabası     Chechen, İngush
Çokçapınar (Çokça)     Wubıh
Çınar     Karachay, Abaza
Değirmenli (Şevkiye)     Shapsugh
Dikilitaş     Abaza, Abhaz, Karachay
Günlüce (Sadiye,Karamezar)     
Hamdilli     Abaza, Abhaz
Hamidiye (Yerguvat)     
Köprülü     
Küçük Mangıt     Shapsugh, Abaza, Nogay
Sarıbahçe     Karachay, Shapsugh
      
KADİRLİ     

Kadirli     Karachay, Abaza
Akpınar     Abaza
      
TUFANBEYLİ     

Akpınar     Abaza
İğdebel     Abaza
Bolatpınarı     Abaza
Kayapınar (Jejikuey)    Kabardey
Koçcağız (Koçağız)     Kabardey

Çerkes Olmak

Bu konu üzerine belki sayfalar dolusu kitaplar ya da ciltler dolusu yazılar makaleler yazılabilir. Çerkes olmak sadece bir millet ya da kültüre ait olmak ile kısıtlanamaz. Çerkes olmak özellikle büyük sürgünden sonra daha çok yaşam savaşı, var olmaya devam etme ve gelecek yani ELBRUZ ile açıklanmalıdır.

Diasporadan dönüş yapmış ve ana vatan CERKESYA'da büyük umutlarla yaşamaya çalışan hayalleri amaçları ile dolu dostlarımızın yaşadığı hayal kırıklıkları ile dolu yaşamları diasporadaki Cerkeslerlerin Cerkes olmak tanımları arasındaki uçurumları gördükçe üzülmemek elde değil. Bir çok insanımızın kulağına gelmiş olan yaşanmışlıklarıda üst üste koyduğumuz zaman sinirlerimize hakim olup akıllıca adımlar atmamız gerektiği gün gibi ortadır.

ARTIK ÇALIŞMA ZAMANI

Ana vatandan gelen haberlerden sonra Diasporaya çok fazla iş düştüğü gün gibi ortadadır. Artık çalışma zamanı, artık kırgınlıkları kenara bırakma zamanı, artık KİŞİSELLEŞTİRDİĞİMİZ sorunlarımızı kenara bırakma zamanı, artık geçmişe saplanmaktan kaçma zamanı, artık BİZ ÇERKES olma zamanı.

SİZCE DEĞİL Mİ?

Yaptığım çeşitli ziyaretler ve sohbetlerden sonra kişisel sorunların gün yüzüne çıktığı hatta bir çok sorunun ana kaynağı olduğu ne yazık ki gün gibi ortadadır. Kimsenin Adige hayalini kenara bırakmaya hakkı yoktur. Kimsenin bu bayrağı kenara bırakmaya hakkı yoktur. Gurur duyduğumuz yönlerimizi yaşamanın zamanıdır avunmanın değil, geçmişten gelen adetlerimizi, ahlak değerlerimizi, örf ve adetlerimizi geçmişimizi unutmadan geleceğimize taşıma zamanı artık geldi de geçmiyor mu?

Editör

Aslan Tlebzu - Kafa Chikh

HARFLERİN OKUNUŞU ve TÜRKÇE ÖRNEKLERİ DEVAMI

А а

Е е

И и

У у

О о

Ы ы

Э э

Й й

Я я -- ya

Ю ю -- yu

М м

Н н

Р р

С с

Ш ш

Щ щ

Т т

Ж ж	Türkçedeki j sesi ile aynıdır. Fiil son eki olarak dönüş ve tekrarlama anlamı katan bir sestir.

жы

жэ

жа

жу

мажэ

нажэ

Жан

жэм

жэщ

жэр

ажэ

ежэ

ижэ

ежа

ижа

жэ	: koş
мажэ	: koşuyor
нажэ	: oraya koş
ажэ	: teke
жэрыжэ	: koşarak
жэщ	: gece
жэр	: hızlı
жейн	: uyumak

Сэ сожэ	Ben koşuyorum	Сэ сыжэрэ?	Ben koşuyor muyum?
Уэ уожэ	Sen koşuyorsun	Уэ ужэрэ?	Sen koşuyor musun?
Ар мажэ	O koşuyor	Ар жэрэ?	O koşuyor mu?

Сэ сожей Ben uyuyorum	Сэ сыжея? Ben uyudum mu?	Сэ сыжеящ Ben uyudum	Сэ сыжеинщ Ben uyurum
Уэ уожей Sen uyuyorsun	Уэ ужея? Sen uyudun mu?	Уэ ужеящ Sen uyudun	Уэ ужеинщ Sen uyursun
Ар мэжей O uyuyor	Ар жея? O uyudu mu?	Ар жеящ O uyudu	Ар жеинщ O uyur

Жэщым ужея?	Gece uyudun mu?	Умари жея?	Ömer de uyudu mu?
Сыжеящ	Uyudum	Ари жеящ	O da uyudu

Ажэр жэру мажэ: Teke hızlı koşuyor.

Нанэ унэм щожей: Nine evde uyuyor.

Жь жь

Bu ses j' sesin versiyonudur ses öğreticiden alınmalıdır. j sesinin biraz kalın sesidir.

жьы

жьэ

жьа

жьауэ

ужьэ

яжьэ

мыжьэ

мажьэ

жьажьэ

ежьэ

жьы -- eski

жьы --rüzgar-hava

жьауэ - gölge-şemsiye

жьэ --pişmekten emir

жьа --pişmiş

жьэ --ağız

Мыр сыт? -- Bu nedir?
Ар жьауэщ -- O şemsiyedir.

Мыр сыт? -- Bu nedir?
Ар ужьэщ -- O gelinciktir.

Мыр сыт? -- Bu nedir?
Ар мажьэщ -- O taraktır.

Мыр ажэщ - Bu tekedir.

Мор ужьэщ - Şu gelinciktir.

Ари жьауэщ O da şemsiyedir.

З з	Türkçe z harfi ile aynı sestir.

зы

зэ

зи

зу

зы -- bir зэ -- bir defa зи -- hiç зэрызэ -- birer defa

зырыз -- birer tane зын -- süzmek (sıvıları)

мазэ	ay
мыр мазэщ	bu aydır
мыр мaзэ?	bu ay mı?
Ар мазэщ	o aydır.

Зы мазэ	Bir ay
Зы жьауэ	Bir şemsiye
Зы ажэ	Bir teke
Зы танэ	Bir dana

Sayı bildiren sözcüklerden bir nesnenin daima başına gelir.

Diğer tüm sayılar nesnenin sonuna gelir .

Ona kadar sayılar nesneye bitişik yazılır sondaki sesli harf düşer.

Daha büyük sayılar yine nesneden sonra gelir fakat ayrı yazılır.

Мыр мэзщ	Bu ormandır.
Мэзыр инщ	Orman büyüktür
Сэ сыинщ	Ben büyüğüm
Ар инщ	O büyüktür
Уэ уинщ	Sen büyüksün
Умари инщ	Ömer de büyüktür.

Ажэри ин? -- Teke de büyük mü? Ажэри инщ. -- Teke de büyüktür.

Мыщэри ин? -- Ayı da büyük mü? Мыщэри инщ. -- Ayı da büyüktür.

Ажэр мэзым мажэ. -- Teke ormana koşuyor.

Мыщэри мэзым мажэ. -- Ayı da ormana koşuyor.

Мы уэрамыр инщ. -- Bu cadde büyüktür

Мы уэрамыри инщ. -- Bu cadde de büyüktür.

Мыр сэ си уэрамщ. -- Bu benim sokağım.

Мыр сэри си уэрамщ. -- Bu benim de sokağım.

Мы уэрамыр сыту ин. -- Bu cadde ne büyük

Мы уэрамым ирижэ. -- Bu cadde boyunca koş.

Мор сэ си унэщ. -- Şu benim evim.

Ар сэри си унэщ. -- O benim de evim.

Мор уи анэщ. -- Şu senin annen.

Мори уи нанэщ. -- Şu da senin ninen.

Мыр си анэщ. -- Bu benim annem.

Мор си нанэщ. -- Şu benim ninem.

Ари си жьауэщ. -- O da benim şemsiyem.

Ар уи мажьэщ. -- O tarağın

Ари уи жьауэщ. -- O da şemsiyen

Мыр сэ си мэзщ. -- Bu benim ormanım.

Ар сэри си мэзщ. -- O benim de ormanım.

Ар Умари и мэзщ. -- O Ömer'in de ormanı.

Б б	Türkçe b sesi ile aynı sesi verir, bı diye okunur.

бы

бэ

бо

бу

бий

бей

бажэ

банэ

бауэ

абы

мыбы

мобы

бын

бжэ

батэ

бэта

сабэ

щабэ

бэ -- çok бий -- düşman бей -- zengin бажэ -- tilki банэ -- diken

бауэ -- nefes бын -- evlat cабэ -- toz

Мыр бжэ? Мыр сэ сибжэщ. -- Bu benim kapımdır.

Ар бжэщ. Мор уэ уибжэщ. -- Şu senin kapındır.

Ар инщ. Ар абы ибжэщ. -- O onun kapısıdır.

Унэр ( ар ) сэ си унэщ. -- Ev benim evim.

уэ уи унэщ. -- Ev senin evin.

абы и унэщ -- Ev onun evi.

Мэзыр ( ар ) сэ си мэзщ. - Orman (o) benim ormanım.

уэ уи мэзщ. senin ormanın.

абы и мэзщ. onun ormanı.

Мэзыр мыщэми ажэми бажэми я мэзщ.
Orman ayının da tekenin de tilkinin de ormanıdır.

П п	Türkçe p sesi ile aynıdır, pı diye okunur.

пы

пэ

па

напэ

псы

псынэ

псэ

пасэ

пышэ

пашэ

пыз

псы -- su псэ --can псынэ -- göze пасэ -- erken
пашэ -- önder lider уэс --kar уэсэпс -- çiğ

Бажэр мэзым	сэ сoшэ.	Tilkiyi ormana	ben götürüyorum.
	уэ бошэ.		sen götürüyorsun.
	абы иешэ.		o götürüyor.

Бажэр мэзым	сэ сшащ	Tilkiyi ormana	ben götürdüm
	уэ пшащ		sen götürdün
	абы ишащ		o götürdü

Нанэ унэм	сэ сошэж.	Nineyi eve	ben götürüyorum.
	уэ бошэж.		sen götürüyorsun.
	абы иешэж		o götürüyor.

Нанэ унэм	сэ сшэжащ	Nineyi eve	ben götürdüm
	уэ пшэжащ.		sen götürdün
	абы ишэжащ.		o götürdü

Burada ж nin kattığı anlamı farketmiş olmalısınız. Evine götürmek veya geldiği yere geri götürmek.Ben sen o şahıs eklerinin fiil başında nasıl şekillendiklerini de görmelisiniz. Aynı çıkışlı б ve п harflerinin ikinci tekil şahıslarda birbirlerinin yerine kullanıldıklarını da görebilirsiniz. Burada nine p halindedir. Belirteç ihtiyacı olmadığından düşmüştür. Yani ap ( belirtili o ) dur.

Бажэр Умар мэзым ишэжащ.	Ömer tilkiyi ormana götürdü
Щынэр нанэ унэм ишэжащ.	Nine kuzuyu eve götürdü.
Шыр сэри унэм сошэж.	Ben de atı eve götürüyorum.

Bu cümlelerin üçü de asli yerine dönüş ifade ederler. Herhangi bir ormana, eve değildir.

Telaffuzları iyi öğrenilmesi gereken anlamları ve anlam ilgileri sonradan kavranacak sözcükler.

жэ

жа

ажэ

жан

жэн

жэщ

жащ

жэр

жэм

шэж

шыж

шаж

жэп

пэж

пажэ

жьэ

жьа

мажьэ

жьажьэ

жьы

пыжьэ

пыжьа

жьапщэ

жьыуэ

жьауэ

ужьэ

бы

бэ

бауэ

банэ

нобэ

бажэ

бжэн

пэбжэн

пабжэн

ибжьэн

тебжэн

ибжэн